لئوناردو داوینچی: وقتی طراحی ابزار کشف دنیا می‌شود
فراتر از لبخند مونالیزا
وقتی اسم لئوناردو داوینچی را می‌شنویم، شاید اولین تصویری که به ذهنمان بیاید لبخند مرموز «مونالیزا» باشد. اما داوینچی فقط یک نقاش چیره‌دست نبود؛ او یک مخترع، مهندس، دانشمند و متفکر کنجکاو بود. برای او طراحی تنها وسیله‌ی خلق آثار هنری نبود، بلکه ابزاری برای کشف رازهای دنیا و ابداع چیزهای نو به‌شمار می‌رفت. تصور کن حدود ۵۰۰ سال پیش، کسی طرح‌هایی از ماشین‌های پرنده و روبات‌ها را در دفترچه‌اش می‌کشید! داوینچی دقیقاً همین کار را می‌کرد و با طراحی‌هایش جلوتر از زمان خود حرکت می‌کرد.
طراحی: زبان پنهانی لئوناردو
فکرش را بکن در دورانی که خبری از تکنولوژی مدرن نبود، کسی طرح‌هایی از زیردریایی و ماشین پرنده بکشد! داوینچی با طراحی‌هایش دقیقاً همین کار را می‌کرد. دفترچه‌های او پر از نقاشی‌ها و دیاگرام‌هایی بود؛ از آناتومی دقیق بدن انسان و ساختار عضلات گرفته تا طرح ماشین‌های عجیبی مثل خودروی زره‌پوش و دستگاه‌های پرواز. طراحی زبان دوم او بود که با آن با جهان حرف می‌زد و ایده‌هایش را روی کاغذ می‌آورد.
می‌گویند هر جا می‌رفت یک دفترچه‌ی کوچک همراهش بود. هر چیزی که چشمش را می‌گرفت، سریع آن را طراحی می‌کرد. مثلاً بال زدن پرندگان، موج آب یا حالت چهرهٔ آدم‌ها در خیابان. شاید اطرافیانش فکر می‌کردند دارد فقط خط‌خطی می‌کند، اما در حقیقت داوینچی با هر خط در دفترچه‌اش یک آزمایش علمی-هنری انجام می‌داد!
طراحی و رشد فردی به سبک داوینچی
هیچ‌کس از روز اول نابغه به دنیا نمی‌آید، حتی داوینچی! او سال‌ها با طرح‌زدن و تجربه‌کردن، مهارت و دانش خودش را ارتقا داد. مثلاً برای کشف ساختار بدن انسان، ده‌ها طراحی از عضلات، استخوان‌ها و اندام‌ها کشید تا ظرافت‌های آناتومی را یاد بگیرد. با هر طرح، چشم‌هایش تیزبین‌تر و دست‌هایش ماهرتر می‌شد.
اگر خوب فکر کنیم، هر طراحی مثل یک کلاس درس کوچک است. داوینچی با هر طرح چیز جدیدی یاد می‌گرفت و عملاً طراحی را به معلم خصوصی خودش تبدیل کرده بود. راستش را بخواهی، من هم هر وقت با مداد شروع به طراحی چیزی می‌کنم حس می‌کنم دارم بهتر آن را می‌فهمم و مطلب جدیدی یاد می‌گیرم.
طراحی مستمر نه‌تنها هنر داوینچی را به کمال رساند، بلکه ذهنش را هم تیزتر کرد. همین تمرین مداوم بود که کنجکاوی سیری‌ناپذیر او را همیشه زنده نگه می‌داشت.
از دفترچه‌های داوینچی تا میز طراحی شما
حالا شاید با خودت بگویی: «خب، من که داوینچی نیستم؛ توی دنیای امروز چه کار کنم؟» واقعیت این است که روش داوینچی هنوز هم کار می‌کند. خیلی از طراحان و افراد خلاق امروزی یک دفترچه طراحی همراهشان دارند و هر جا که باشند ایده‌ها و مشاهده‌هایشان را در آن یادداشت یا طراحی می‌کنند. بیا چند تا ایده‌ی ساده از سبک داوینچی را با هم مرور کنیم که تو هم بتوانی آن‌ها را در زندگی‌ات اجرا کنی:
-
همیشه یک دفترچه طراحی همراهت باشه: ایده‌ها مثل برق و باد می‌آیند و می‌روند. هر وقت چیزی دیدی که برایت جالب بود یا فکری به ذهنت رسید، همان لحظه توی دفترچه‌ات خط‌خطی کن. این‌طوری به سبک داوینچی به ذهنت یاد می‌دهی که جدی‌تر به دنیای اطراف نگاه کند.
-
با کنجکاوی به دنیا نگاه کن: هر چیزی می‌تواند الهام‌بخش باشد. از پرواز یک پرنده گرفته تا مکانیزم یک در ساده، سعی کن مثل داوینچی در هر پدیده‌ای دقیق شوی و از خودت بپرسی «چطور کار می‌کند؟». همین پرسش‌های ساده جرقه‌های خلاقیت تو را روشن می‌کنند.
-
فقط به یک حوزه اکتفا نکن: داوینچی از هنر تا مهندسی را درنوردید. تو هم اگر طراحی می‌خوانی، سری به دنیای علم بزن یا اگر مهندسی می‌خوانی، از هنر و زیبایی‌شناسی یاد بگیر. خلاقیت اغلب در برخورد مرزهای بین رشته‌های مختلف جرقه می‌زند.
-
از شکست نترس: شاید همهٔ ایده‌های داوینچی عملی نشدند (مثلاً ماشین پرنده‌اش در زمان خودش هرگز ساخته نشد)، اما او ناامید نشد. هر شکست یا طرح ناقص برای او یک درس بود. پس اگر طرحی کشیدی که خوب از آب درنیامد، آن را مقدمه‌ای برای پیشرفت بعدی ببین نه پایان راه.
-
طراحی را جزو عادت روزانه‌ات کن: برای پیشرفت در هر کاری، استمرار کلید موفقیت است. حتی اگر روزانه چند دقیقه طراحی کنی، همین کار کوچک در طولانی‌مدت مهارت و خلاقیتت را تقویت می‌کند. داوینچی با تمرین مداوم توانست مهارت‌هایش را تا آخر عمر ارتقا دهد، تو هم با تمرین مستمر می‌توانی پیشرفت کنی.
جمع‌بندی: طراحی، سفری بی‌پایان
لئوناردو داوینچی با زندگی و آثارش به ما نشان می‌دهد که کنجکاوی و خلاقیت وقتی با طراحی مستمر همراه شوند، می‌توانند دریچه‌های جدیدی به سوی کشف دنیا باز کنند. او مثال زنده‌ای بود از اینکه یادگیری و ابداع هیچ‌وقت تمام‌شدنی نیست.
کنجکاو باش، خلاق باش و دست از طراحی نکش. شاید همین طرح کوچکی که امروز در گوشهٔ دفترت می‌کشی، فردا الهام‌بخش اختراع بزرگی شود!
دیدگاهتان را بنویسید